Đảo Hòn Sơn, hay còn gọi là Lại Sơn – Hòn Sơn Rái, thuộc Đặc khu Kiên Hải và cách Rạch Giá khoảng 53 km về phía Tây Nam. Không náo nhiệt như Phú Quốc hay Nam Du, đảo giữ trong mình vẻ đẹp mộc mạc, yên bình và những giá trị văn hóa truyền thống được người dân gìn giữ qua nhiều thế hệ – tạo nên sức hút rất riêng cho hòn đảo được ví như “viên ngọc của biển”.
Nguồn gốc tên gọi Hòn Sơn Rái
Tên gọi Hòn Sơn Rái được giải thích theo nhiều cách. Có người cho rằng đảo từng có rất nhiều cây dầu rái – loài cây cho nhựa quét thuyền chống thấm nước. Cũng có truyền thuyết kể rằng nơi này từng là “vương quốc” của rái cá, và nhìn từ trên cao, hòn đảo trông như một chú rái cá đang lội trên mặt biển.
Thiên nhiên nguyên sơ – bãi biển xanh ngọc
Với diện tích khoảng 11,5 km², Hòn Sơn sở hữu hàng loạt điểm tham quan như mũi Đá Bàn, giếng Ngự, sân Tiên, đỉnh Ma Thiên Lãnh, cùng hệ sinh thái rừng nguyên sinh phong phú. Các bãi biển như bãi Xếp, bãi Nhà, bãi Bàng, bãi Thiên Tuế… đều sạch, nước xanh trong vắt, nhìn thấy tận đáy – đúng chất biển đảo hoang sơ hiếm còn giữ được.
Dù chưa phát triển du lịch cao cấp, đảo có khoảng 350 cơ sở lưu trú, chủ yếu là homestay địa phương cùng vài khách sạn nhỏ. Bù lại, du khách được trải nghiệm không gian tự nhiên thuần khiết và cuộc sống đảo chân thật.
Trải nghiệm không thể bỏ lỡ
Một ngày trên Hòn Sơn trôi qua đầy thú vị:
- Dậy sớm ngắm bình minh trên biển
- Trekking đỉnh Ma Thiên Lãnh cao 450 m
- Khám phá thác nước không tên
- Check-in cây dừa nằm nổi tiếng
- Thuê xe máy vòng quanh đảo, ngắm cuộc sống bình dị
- Lặn biển ngắm san hô
- Tối đến câu mực đêm hoặc đi chợ đêm thưởng thức hải sản
Nhiều du khách ví Hòn Sơn “đẹp không kém Maldives” nhờ biển xanh, khí hậu mát mẻ và cảnh quan tự nhiên tuyệt đẹp.
Bản sắc văn hóa biển đảo độc đáo
Người dân Lại Sơn có nguồn gốc từ nhiều vùng miền, mang theo tín ngưỡng và phong tục truyền thống, hòa quyện thành một nền văn hóa biển đảo đa dạng nhưng rất hài hòa. Đến đảo, bạn có thể ghé thăm:
- Miếu Bà Cố Chủ
- Chùa Hải Sơn
- Lăng Ông Nam Hải
- Đình thần Lại Sơn
- Thánh thất Cao Đài
Những công trình này phản ánh sự giao thoa văn hóa Việt – Hoa – Chăm, cùng nhiều tín ngưỡng dân gian như thờ Thành Hoàng, thờ cá Ông, thờ Bà Chúa Xứ…
Nếu đến đúng dịp, du khách còn có thể hòa mình vào các lễ hội truyền thống như Lễ Nghinh Ông (rằm tháng 10 âm lịch), Lễ vía Bà Cố Chủ (mùng 9 tháng 9 âm lịch)…
Nghề truyền thống và cuộc sống mộc mạc
Người dân Lại Sơn vẫn giữ gìn nhiều nghề truyền thống như:
- Đóng tàu
- Khai thác – chế biến hải sản
- Làm nước mắm
- Nấu rượu trái cây
Những trải nghiệm này giúp du khách hiểu sâu hơn về đời sống lao động chân chất của cư dân đảo.
Hướng tới phát triển du lịch bền vững
Để đưa Lại Sơn trở thành điểm đến quan trọng của Đặc khu Kiên Hải, địa phương đang đầu tư mạnh cho hệ thống hạ tầng như cầu cảng, đường giao thông, điện lưới, hồ chứa nước ngọt… Đồng thời tổ chức đào tạo kỹ năng phục vụ du lịch cộng đồng nhằm mang lại sinh kế bền vững, đồng thời gìn giữ các giá trị văn hóa bản địa quý giá.









