Trại Phú Tường, tên gọi cũ là Banh III Phụ, được thực dân Pháp xây dựng năm 1940, cùng thời điểm với Banh III chính và Trại 5. Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, trại tù này mang nhiều tên gọi khác nhau như:
- Lao III Phụ
- Trại Phụ Bác Ái
- Trại IV
- Và sau cùng là Trại Phú Tường.
Tổng diện tích khu trại khoảng 5.804 m², bao gồm 8 phòng giam chia thành hai dãy cùng nhiều công trình phụ như nhà bếp, nhà kho, bệnh xá và sân vườn.
Trại được xây dựng kiên cố và có cấu trúc khép kín, nằm trong cụm nhà tù cùng với Banh III và Trại 5, tạo thành vòng bao quanh khu Chuồng Cọp Pháp – khu biệt lập nổi tiếng khét tiếng tàn bạo nhất hệ thống nhà tù Côn Đảo.
Vai trò lịch sử và các giai đoạn hoạt động
Ngay từ khi hoàn thành, Banh III Phụ (Trại Phú Tường) được dùng làm nơi giam giữ các lớp tù binh mới đưa ra đảo.
Năm 1952, phong trào “tích cực tấn công địch” đã được khởi xướng tại đây, hình thành tư tưởng chuẩn bị vũ trang đấu tranh cách mạng trong hàng ngũ tù chính trị.
Tư tưởng chủ đạo được quán triệt sâu sắc: “Nhà tù là một mặt trận – Người tù là chiến sĩ; đấu tranh trong tù là một phần của cuộc đấu tranh cách mạng giải phóng dân tộc.”
Đây chính là nền tảng tư tưởng quan trọng góp phần tạo nên những phong trào đấu tranh kiên cường trong suốt những năm sau đó tại Côn Đảo.
Nơi giam giữ tù nhân chính trị và người bệnh
Trong một thời gian, Trại Phú Tường còn được sử dụng để giam giữ những tù nhân mắc bệnh truyền nhiễm, với điều kiện y tế vô cùng khắc nghiệt.
Đến năm 1959, ngụy quyền Sài Gòn đã chuyển hơn 1.500 tù chính trị từ Trại I sang đây, nhằm phân tán lực lượng cách mạng và ngăn chặn phong trào chống ly khai trong tù.
Cùng thời điểm, Banh III và khu Chuồng Cọp cũng được sử dụng với mục đích tương tự, biến nơi đây thành trung tâm đàn áp chính trị lớn nhất Côn Đảo.
Biểu tượng của tinh thần kiên trung và đoàn kết cách mạng
Dưới ách thống trị tàn bạo của thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, Trại Phú Tường đã trở thành địa ngục trần gian đối với hàng nghìn chiến sĩ cách mạng.
Tuy nhiên, chính nơi khổ sai, tù đày này lại chứng kiến ý chí kiên cường, lòng quả cảm và tinh thần bất khuất của các chiến sĩ cộng sản.
Trong hoàn cảnh ngặt nghèo, họ vẫn giữ vững niềm tin, đoàn kết đấu tranh, biến nhà tù thành trường học cách mạng, biến cực hình thành nghị lực, để sau này trở thành những người lãnh đạo, cán bộ kiên trung của đất nước.
Giá trị lịch sử và công nhận di tích quốc gia đặc biệt
Trại Phú Tường (Banh III Phụ) cùng hệ thống nhà tù Côn Đảo là chứng tích sống động của tội ác thực dân và tinh thần kiên cường của người Việt Nam.
Nơi đây không chỉ mang giá trị lịch sử, mà còn là biểu tượng của lòng yêu nước, ý chí quật cường và khát vọng tự do.
Ngày 29/4/1979, Bộ Văn hóa – Thông tin ban hành Quyết định số 54-VHQĐ, đặc cách công nhận Trại Phú Tường là khu di tích đặc biệt quan trọng cấp Quốc gia.
Ngày 10/5/2012, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 548/QĐ-TTg, công nhận hệ thống Nhà tù Côn Đảo – trong đó có Trại Phú Tường – là Di tích Quốc gia Đặc biệt.
Di tích Trại Phú Tường không chỉ là nơi ghi dấu những năm tháng đau thương của dân tộc, mà còn là biểu tượng bất diệt của tinh thần cách mạng Việt Nam.
Mỗi viên gạch, mỗi song sắt nơi đây vẫn còn vang vọng ý chí kiên trung của bao thế hệ chiến sĩ yêu nước, nhắc nhở chúng ta về giá trị của tự do, độc lập và lòng trung thành tuyệt đối với Tổ quốc.
Không có bình luận
[…] Xem thêm: DI TÍCH TRẠI PHÚ TƯỜNG […]